Uw voeten verdienen de beste zorg
Wist u dat . . .
Basisverzekering: Behandeling door de pedicure wordt niet zorgverzekeraars vergoed. Vanuit de basisverzekering heb je alleen recht op vergoeding van preventieve voetzorg als je diabetes hebt én voetzorg noodzakelijk is. Voor klachten die niet aan diabetes gerelateerd zijn bestaan er wel aanvullende verzekeringen.
Aanvullende verzekering: Mensen die last hebben van voetklachten door reuma, een dwarslaesie of andere medische oorzaak kunnen hier een aanvullende verzekering voor afsluiten. Veel zorgverzekeraars bieden een aanvullende verzekering aan die dekking biedt voor medische pedicure. Wat precies onder de dekking valt verschilt per verzekeraar.
Miljoenen Nederlanders kampen met voetklachten, veel met houdingsproblemen als gevolg, die voorkomen hadden worden met de juiste behandeling en- of verzorging. Ongeveer 57 procent van alle Nederlanders krijgt eens in zijn leven te maken met voetproblemen en dit aantal neemt alleen maar toe. Hoe belangrijk de voeten zijn, merken veel mensen pas nadat er klachten optreden. Gelukkig is er voor ieder voetprobleem wel een aanpak denkbaar die de klachten die voortkomen uit het probleem effectief bestrijden.
Diabetische voet: Diabetes (suikerziekte) kan mogelijke gevolgen hebben voor de voeten. Dit komt omdat de doorbloeding bij bepaalde diabetespatiënten (voornamelijk type 2 patiënten) slecht is, waardoor wondjes gemakkelijker kunnen ontstaan. Het verhoogde risico op wondjes bij diabetes patiënten wordt aangegeven met behulp van een Simms classificatie. Hoe hoger de classificatie, hoe groter het risico op wondjes. Als wondjes die ontstaan op de voeten onopgemerkt blijven, kunnen ze ernstige gevolgen hebben, namelijk: veel pijn (tijdens het lopen) en ontstekingen die de bloedsuikerspiegel verder kunnen ontregelen. Het is dus levensbelang dat er tijdig actie wordt genomen.
Goed om te weten: Het is erg belangrijk dat de voeten van diabetes patiënten met Simms classificatie van één of hoger regelmatig worden gescreend en tijdig worden behandeld wanneer dat nodig is. De Podotherapeut, Podoloog, Diabetisch Verpleegkundige en Medische Pedicure (Een Medisch Pedicure met een VAK-diploma is dan ook aan te raden, deze opleiding gaat dieper in op o.a. de kennis van Diabetes) zijn de aangewezen personen om screening, advies en behandeling van voetwonden uit te voeren.
Reumatische voet: Reumatoïde artritis is een chronische ontsteking die niet alleen in de handen, maar ook in de voeten kan voorkomen. Er kunnen verschillende klachten optreden, zoals pijn, roodheid en zwellingen van de gewrichten, stijve voeten of knobbels bij de tenen. Ook schoenen passen of lopen niet goed meer door de (soms) veranderde stand van de tenen. Dit heeft pijn en vermoeidheid tot gevolg. Al de benoemde klachten vallen onder het kopje “reumatische voet” en moeten tijdig behandeld worden om verdere schade te voorkomen. Genezen van reumatoïde is helaas niet mogelijk, wel kunnen de voetklachten goed behandeld worden. Ongeveer 70 procent van de mensen met reumatoïde artritis hebben voetklachten.
Goed om te weten: Voetklachten die ontstaan als gevolge van reumatoïde artritis moeten zo snel mogelijk behandeld en verzorgd worden door een arts of podotherapeut. De Medisch Pedicure kan helpen bij het aanpakken van de voetklachten, zoals het verwijderen van eelt, likdoorns en het behandelen van de nagels. Verder kan de Medisch Pedicure advies geven over de verzorging. Een Medisch Pedicure met een VAK-diploma is dan ook aan te raden, deze opleiding gaat dieper in op o.a. de kennis van Reuma. Tot slot kan de orthopedische schoenmaker een belangrijke rol spelen bij een reumatische voet. Doordat de voeten bij sommige reumatoïde patiënten een andere vorm krijgen, is het kiezen van goede schoenen zeer belangrijk. Een orthopedische schoenmaker kan helpen bij het maken of uitkiezen van speciale schoenen, zooltjes of ortheses die de pijn van drukplekken op de voet en tenen doen afnemen.
Oncologische voetproblemen: In toenemende mate worden pedicures geconfronteerd met verschijnselen aan voeten die een direct gevolg van kanker- of van de gebruikte medicatie(s) afkomstig zijn. Deze ontwikkeling heeft geleid tot een specialisatie in de voetverzorgingsbranche: ‘de oncologische voet’. Herkenning bij- en doelgerichte behandeling van de oncologiepatiënt is heel belangrijk. De voetproblemen (b.v. huid- en nagels) zijn specifiek, en vragen om een zorgvuldige aanpak. De ziekte zelf, maar ook de medicatie kunnen klachten op gaan leveren. Celgroeiremmende medicijnen zijn daar een voorbeeld van. Door behandelingen kan de huid ook droger worden, en sneller verouderen. Ontstane drukplekken aan de voeten zullen doelgerichte- en specifieke aanpak noodzakelijk maken.
Goed om te weten: Er bestaan voor behandelaars in de voetverzorgingsbranche meerdaagse opleiding ‘Oncologische Voetzorg’ (Oncologisch Voetzorg Verlener – O.V.V.). Om de behandeling veilig en verantwoord te kunnen geven, zal de Medisch Pedicure -als er onduidelijkheden zijn- trachten om (met toestemming van de patiënt), aanwijzingen te krijgen van een behandelend specialist. Op deze wijze weet de Medisch Pedicure wat gewenst- noodzakelijk- of absoluut ongewenst kan zijn. Een voetmassage zal bijvoorbeeld niet altijd gegeven mogen worden. Er zijn veel vormen van kanker, en iedere vorm zal zijn eigen eisen stellen aan behandelaars en (voet)verzorgers, en daarom zal daar waar nodig verwijzing naar andere (paramedische) voetbehandelaars plaats kunnen vinden. Een Medisch Pedicure met een VAK-diploma is dan ook aan te raden, deze opleiding gaat dieper in op o.a. de kennis van Oncologie.
De oudere voet: Als we spreken over ‘oudere voeten’, spreken we ook over ‘oudere mensen’. En ouder worden we allemaal. Al vijftien procent van onze bevolking behoort tot de 70-plussers, en deze groep groeit snel. Het ouder worden eist lichamelijk zijn tol, en dat ondervinden we ook bij de voeten. Ze gaan er anders uitzien doordat ze vaak wat breder of platter worden en de huid- teengewrichten en nagels ondergaan veranderingen. We ervaren daarom onze voeten dan ook anders dan in onze jonge jaren. De huid wordt dunner- de bloedsomloop minder goed, waardoor we veel sneller koude voeten kunnen krijgen. De bloedcirculatie wordt minder goed , waardoor de huid onvoldoende wordt gevoed. Hij wordt daardoor droger, en er kunnen pigmentrijke verouderingsplekken, ook wel leverplekken ontstaan. De teennagels kunnen, eveneens door een minder goede doorbloeding, in een minder goede conditie gaan verkeren. Er ontstaan vaak ribbels en verkleuringen op- en in de nagelplaat. De polstering van de voet, dat zijn vetkussentjes onder de huid die schokabsorberend werken, worden steeds dunner, waardoor de voeten sneller als gevoelig ervaren worden. Banden en spieren verliezen bij ouder worden hun elasticiteit in het hele lichaam, maar ook in de voeten. Dat levert vormverandering van de voet op. Het zelf verzorgen van de voeten zal steeds moeilijke gaan worden, we kunnen steeds moeilijker bukken, en ook de ogen worden er niet beter op, waardoor de hulp van een Medisch Pedicure steeds belangrijker gaat worden.
Goed om te weten: Door de veroudering zal een professionele voetverzorging steeds belangrijker gaan worden. In toenemende mate ontstaat er samenwerking tussen professionele voetverzorgers/sters- huisartsen en gezondheidscentra, die het belang van professionele voetzorg onderkennen. De mobiliteit van ouderen en de kwaliteit van leven wordt hiermee in menig opzicht bevorderd. Een Medisch Pedicure met een VAK-diploma is dan ook aan te raden, deze opleiding gaat dieper in op o.a. de kennis van de Geriatrie = Ouderenzorg.
Hallux Valgus: Bij een ‘Hallux Valgus’ buigt de grote teen af ten opzichte van de middenlijn van de voet. De voorkant van de voeten valt hierdoor breder uit waardoor de druk en wrijving op het voetgewricht toenemen (ook vaak door het dragen van te smalle schoenen). Als gevolg van een Hallux Valgus kunnen zwellingen (een bunion), ontstekingen en rode plekken ontstaan. Op lange termijn kan het gewricht steeds dikker en minder bewegelijk worden. Hallux Valgus is een vervelende en vaak pijnlijke aandoening. Gelukkig zijn er verschillende behandelmethodes.
Goed om te weten: Om de zwelling bij een Hallus Valgus drukvrij te maken, wordt veel gebruik gemaakt van een teen-orthese die de druk op de voeten op een andere manier verdeeld. Ook ruimere (orthopedische) schoenen kunnen helpen de pijnklachten te doen verminderen. Als deze methodes niet het goede resultaat geven, zal vaak een operatieve ingreep volgen. Deze wordt uitgevoerd onder leiding van een orthopeed.
Hielspoor: Behandeling: Blijven oefenen en/of shockwave. De meest voorkomende voetaandoening in Nederland is een hielspoor. Een hielspoor is een doornvormige verkalking die zich voordoet onder het hielbeen. Deze verkalking kan resulteren in klachten, maar dat hoeft niet. Ook kan het voorkomen dat er geen verkalking heeft opgetreden, maar dat er sprake is van een andere aandoening, zoals een peesbladontsteking of een fasciitis plantaris (een ander soort ontsteking). Hierbij is de aanhechting van de brede pees tussen hiel en de tenen ontstoken door chronische overbelasting. Lopen is hierdoor vaak erg pijnlijk (opstartpijn). De klachten die uit deze verkalkingen en/of ontstekingen voortkomen moeten, net als de andere besproken voetproblemen, tijdig worden verholpen.
Naast mobiliseren en masseren laat de fysio de patiënten vaak rekoefeningen doen om de spieren in de kuit en de voet sterker te maken. Ook worden vaak zooltjes aangeraden die de spieren, pezen en banden ontlasten bij lopen en rennen en de voetholte goed ondersteunen. Sommige fysiotherapeuten passen shockwave toe, een behandelmethode die door middel van geluidsgolven de stofwisseling activeert. Deze pijnloze behandeling stimuleert de zelfhelende werking van het lichaam. Het effect van shockwave is niet bewezen, maar fysio’s geven aan goede resultaten te behalen bij spier-, pees- en slijmbeursontstekingen.
Goed om te weten: Hoge hakken en heel platte schoenen zijn geen aanrader bij hielspoor. Kies een schoen met goede demping, waarbij de hiel tussen de anderhalf en drie centimeter hoger staat dan de voorvoet. Dit ontspant de peesplaat in de voet. Wie veel op slippers loopt, heeft meer kans op hielspoor. Slippers veroorzaken een slechte afwikkeling van de voet, geven geen steun en hebben geen of weinig demping. Verder is het beter om op een harde vloer niet op blote voeten te lopen, dat geeft extra irritatie aan de hiel.
Gescheurde enkelbanden: Behandeling: Blijf oefenen. Enkelbanden zijn pezige banden die van de enkelknobbels lopen naar het sprongbeen en het hielbeen in de voet. Ze kunnen scheuren bij bijvoorbeeld een flinke misstap of val. De enkelband kan uitgerekt zijn, maar ook helemaal afgescheurd zijn. Is de enkel dik en blauw, dan kun je het beste rust nemen totdat de zwelling rondom het gewricht afneemt. Bij deze blessure brengt de fysio vaak elastische tape aan om de banden te ondersteunen. Daarnaast zijn er oefeningen om de enkel weer sterker te maken zoals de voeten draaien op de wiebelplank en stabilisatieoefeningen op een draaitol. Niet alleen de spieren, maar ook de stabiliteit in het gewricht wordt hierdoor getraind.
Goed om te weten: Wie redelijk goed kan steunen op de enkel, heeft waarschijnlijk verrekte of licht ingescheurde banden. Dit geneest meestal binnen zes weken. Is staan en lopen zonder krukken vrijwel onmogelijk, dan zijn de enkelbanden meestal gescheurd. Het herstel kan dan een paar maanden duren.
Spastische voet: Door schades en beroertes in de hersenen of ruggenmerg kan de spierreflex in de voeten onvoldoende worden geremd waardoor spastische bewegingen optreden. Voetafwijkingen en andere klachten kunnen het gevolg zijn van een spastische voet. Men gaat dan vaak op de buitenkant van de voeten lopen, omdat het enkelgewricht naar buiten kantelt. Op lange termijn kan de voet hierdoor een spitsige vorm aannemen. Dit alles kan gepaard gaan met de volgende klachten: spasmen (onwillekeurige spieractiviteit), instabiliteit, wonden, eeltvorming, likdoorns, ingroeiende nagels, vochtophopingen (oedeem) en hamertenen.
Goed om te weten: Het behandelen van deze klachten is belangrijk om erger te voorkomen. Een Medisch Pedicure kan een belangrijk rol spelen. Zo kan hij/zij eelt, likdoorns en ingegroeide nagels verwijderen en wonden verzorgen. Eventueel worden patiënten voor verdere, benodigde behandeling, doorverwezen naar een Podotherapeut, Podoloog of Specialist. Het behandelen van een spastische voet en de voetafwijking die er uit volgt, wordt soms door middel van een operatie gecorrigeerd. Deze operatie wordt uitgevoerd onder leiding van een orthopeed.
Platvoet: Bij een platvoet staat de gehele ondervoet in contact met de grond of zool van de schoen, zoals in het plaatje te zien is. Hierdoor ontstaan vaak voet- en (lage) rugklachten. Hoewel een platvoet vaak een aangeboren aandoening is, kan deze ook ontstaan op latere leeftijd, bijvoorbeeld door een trauma of ongeval.
Goed om te weten: Een platvoet moet tijdig worden aangepakt om de klachten te doen verminderen en erger te voorkomen. Een Podotherapeut of Podoloog kan hierbij helpen. Hij/zij zal een blauwdruk van de voet maken waardoor de platvoet kan worden geïdentificeerd. Vervolgens kan de therapeut je doorverwijzen naar een goede orthopedische schoenmaker die voor jou een goede steunzool of aangepaste schoen kan maken.
Hamertenen: Hamertenen kun je vrij eenvoudig herkennen door de gebogen vorm van de tenen. Bij een hamerteen lijkt het net alsof de tenen zich gedragen als “klauwen’. Dat kun je goed zien op het plaatje hiernaast. De kootjes in de tenen hebben bij een hamerteen een onnatuurlijke houding. Dit ontstaat vaak door een overbelaste, doorgezakte voet, een platvoet of holvoet (waarbij de wreef abnormaal hoog staat).
Hamertenen kunnen verschillende klachten met zich mee brengen, zoals pijnlijke voeten, eelt op de tenen, ontstekingen en/of het uit de kom raken van de tenen als gevolg van verslappingen en uitrekkingen. Deze klachten kunnen door verschillende hulpverleners worden aangepakt.
Goed om te weten: Aan de hand van de ernst van de hamertenen wordt bepaald welke behandeling er nodig is. Zo kunnen op maat gemaakte ortheses (siliconen hulpstukjes) worden gebruikt om de druk van de schoenen weg te nemen en daarmee eeltvorming en likdoorns voorkomen. In ernstigere gevallen wordt een operatie met plaatselijke verdoving uitgevoerd zodat de voet en tenen weer een juiste positie aannemen en de klachten afnemen.
